تعریفی از ایمنی صنعتی ؟

ایمنی در صنعت :

اصولاً ایمنی­ صنعتی رشته ­ايست گسترده که به مجموعه­ تدابیر، اصول ­ومقرراتی گفته­ می­شود که بابه ­کارگرفتن آنها می­توان نیروی­انسانی و سرمایه را دربرابر خطرات­ گوناگون در محیط­های صنعتی به­ گونه­ ای مؤثر و کارا نگهداری­کرد و به ­این­وسیله یک محیط­کار بی­خطر و سالم برای افزایش کارایی کارکنان به­وجود آورد.

ایمنی به ­طور صددرصد و مطلق وجود ندارد و عملاً هم هیچ­­گاه حاصل نخواهد شد از این­روست که گفته می­شود ایمنی حفاظت­نسبی در برابر خطرات است.

یک ­مکان، یک کارمعین و یا یک­ دستگاه ­زمانی ایمن انگاشته می­شود که احتمال خطر مرگ، مجروح­ شدن و یا ابتلا­به بیماری برای کسانی­که درآنجا بوده یا با آن­ دستگاه کار می­کنند درحد­قابل­ قبول پایین باشد.به ­طورکلی، می­توان چنین گفت که میزان خطر قابل­ قبول با پایین ­آمدن سطح­ ایمنی، افزایش و با افزایش سطح­ ایمنی کاهش می­یابد.درواقع بهداشت­ حرفه­ ای بیماری­ها را کاهش می­دهد و ایمنی­صنعتی به کاهش تمام خطرات می­پردازد.

عوامل اصلی در مدیریت ایمنی:

1-   برنامه ­ریزی ایمنی

 2- سازماندهی ایمنی و فعالیت­های آن

 3- هدایت برنامه ­های ایمنی

4- کنترل عملکردها و نتایج حاصله

بهداشت به ­معنای مصون­ داشتن کارکنان از بیماری و سالم نگه­داشتن وضعیت­ جسمانی و روانی آنهاست. ایمنی به­ معنای محافظت­ کردن کارکنان از آسیب­های مربوط به حوادث­ کاری است. این ­عوامل حائزاهیمت است، زیرا کارکنانی که از سلامتی برخوردارند و در محیطی ایمن کار می­کنند ثمربخش­ت رند. به این­دلیل مدیران­  آینده ­نگر، حامی برنامه ­های پیشرفت­ بهداشت و ایمنی هستند. امروزه به­ دلیل ملاحظات ­قانونی تمام سازمان­ها موظف به مراقبت­ بهداشت و ایمنی ­کارکنان خود هستند.

لازم به ذکر است که اصول­ایمنی و بهداشت­ حرفه ­ای نیز علاوه بر اثرات غیرمستقیم بر بهره­وری و بازده اقتصادی واحدهای­ صنعتی، به­ طور مستقیم بر این موارد تأثیر دارد.

بطور کلی خسارات مالی یا جانی، عواقب و پیامدهای منفی تمامی حوادث­صنعتی را تشکیل می­دهند.

بنابراین وقوع­حوادث یا سبب آسیب دیدن دستگاه­ها و تجهیزات، موادخام، محصولات یا محیط­ کار می­شود و یا صدمات غیرقابل ­جبران جسمی و جانی را به همراه خواهد داشت.

مزایای توجه به رعایت اصول­ایمنی و بهداشت­حرفه­ای به شرح زیر است:

برای کارگر :

1-  افزایش روحیه

 2- کاهش فشار کار 

 3- کاهش جراحات و صدمات

 4- کاهش حوادث 

 5- افزایش راحتی 

 6- افزایش حفظ رفاه و سلامتی    

7- افزایش سطح بهداشت کار           

برای کارفرما :

1-  کاهش حوادث

 2- افزایش کیفیت محصول

 3- افزایش کارایی کارکنان

  4- کاهش خطاها

  5- کاهش مخارج درمانی کارگران

  6- استفاده بهتر از نیروی انسانی

 7- کاهش مخارج تولید.

لازم است مدیران و کارفرمایان به اهمیت و ارزش حفاظت­صنعتی پی ببرند.باید از زیان­های مادی ناشی­از حوادث­صنعتی (اعم از مستقیم و غیر­مستقیم آگاهی داشته باشند مضافاً از همه مهم­تر به ارزش و منزلت عامل انسانی و سلامت او توجه کند.لازم است مدیریت بر تمام­کارکنان و محیط­کار تأثیر داشته باشد وعوامل ایمنی محیط را که در کم­کردن حوادث مؤثرند به نحو مطلوب بشناسند و کوشش و توان خود را در حفظ و سلامت کارکنان و ماشین­آلات به نحو مطلوب مصرف کند.

ایمنی شرایطی است که منابع انسانی را از عوامل مضری که می­تواند سلامتی آنان را به خطر اندازد، مصون می­دارد مسئولیت عمده ایمن­سازی محیط­کار به­عهده مدیران سطوح بالای سازمان به­ویژه مدیران پرسنلی است. البته اهمیت همکاری کلیه کارکنان را در محیط­امن نمی­توان نادیده گرفت.

به­عبارت­دیگر ایمنی­کار عبارت است از:فراهم آوردن موجباتی که از بیماری­ها و حوادث ناشی­از کارهای صنعتی جلوگیری می­کند.یعنی هر چه تعداد حوادث ناشی از کار کمتر باشد می­توان گفت که ایمنی بیشتری در محیط کار وجود دارد.

 مهندسی­ایمنی­صنعتی مسائلی که ایمن­کردن محیط­کار مورد­توجه قرار می­گیرند عبارتند از:

    الف- پیشگیری از حوادث

    ب- عوامل انسانی 

    ج- طراحی و جا­نمایی دستگاه­ها و تجهیزات

    د – مدیریت و راهبری ایمنی

    ه – آموزش 

    و – بازرسی

حیطه فعالیت مهندسی­ایمنی امروزه گسترده­تر شده­است و به شاخه­ها و گرایش­های گوناگون دانشگاهی گسترش یافته است که عبارت است از :

1-      مدیریت خطر

    2- پیشگیری از خطرات 

    3- مهندسی آتش سوزی 

    4- کنترل خطر

مدیریت، مسئول­ایمنی و بهداشت­کارکنان است، همانگونه که یک مدیر برای بهره­وری و سودآوری مسئولیتی سنگین دارد، درمورد ایمنی و بهداشت نیز چنین­وضعیتی صادق است تولید ازدست­رفته ممکن­است از­طریق بهبود مدیریت مجدداً به­دست آید. اما هیچ­راهی برای جبران تلفات­انسانی که درنتیجه بروزحوادث حاصل می­شود، وجود ندارد. این­نکته موردتوافق متخصصان علم­مدیریت است که تنها 15 درصد از مشکلات سازمان یا کارخانه ممکن­است به وسیله کارکنان حل و کنترل شود، درصورتی­که 85 درصد این مشکلات را می­توان از­طریق مدیریت مهار کرد.