دانشمندان به شواهدی دست یافته اند كه احتمال درستی یك نظریه در پزشكی را تقویت می كند: وجود ارتباط بین افسردگی و ریتم نامنظم زندگی. ساعت درونی، به گمان پژوهشگران، می تواند تحت تاثیر فعالیت ژن ها در مغز از تنظیم خارج شود. اثرات بر هم خوردن ساعت خواب یا دیگر فرآیندهای منظم زیستی كه می توانند به افسردگی بینجامند، از قرار روی مغز باقی می مانند. نتایج بررسی فعالیت ژن ها در مغز مبتلایان به افسردگی نشان می دهند كه ساعت درونی این افراد به احتمال زیاد تنظیم نبوده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ تا پیش از این نشانه هایی مبهم و نظریه های اثبات نشده ای وجود داشت مبنی بر اینكه بر هم خوردن ساعت درونی بدن و افسردگی با هم در ارتباط هستند. فرآیندهای زیستی منظم پستانداران مانند خواب، ترشح هورمون ها و الگوی تغذیه با یك ساعت درونی در مغز تنظیم می شوند. ژن ها و تاریكی و روشنایی شبانه روز در عملكرد این ساعت موثر هستند. تنظیم این ساعت می تواند همچنین تحت تاثیر عوامل دیگری بر هم بخورد؛ مثلا مسافرت های هوایی درازمدت. از سوی دیگر به باور دانشمندان ساعت درونی مبتلایان به افسردگی عموما تنظیم نیست.

اما مشكل اینجاست كه نمی توان دقیقا ثابت كرد كه كدام سازوكارهای مولكولی یا سلولی این تعادل را برهم می زنند. پژوهشگران برای یافتن پاسخ دست به آزمایش تازه ای زدند. آنان مغز ۳۴ فرد مبتلا به سرطان و ۵۵ فرد سالم را بلافاصله پس از مرگ از بدن خارج كردند. مرگ همه این افراد ناگهانی و در اثر حمله قلبی یا خودكشی بوده است. مغزها هم بلافاصله روی یخ گذاشته شدند. دانشمندان در ابتدا ثبت كردند كه مرگ هر فرد در چه فاصله ای از طلوع آفتاب صورت گرفته است. همچنین فعالیت ژن ها در شش ناحیه مغز بررسی شد. الگوی فعالیت ژن ها در مغز افراد سالم تقریبا قابل پیش بینی بود.

فعالیت برخی از ژن ها هنگام روشن شدن هوا مدام افزایش یافته است. بعضی از ژن ها هم هنگام ظهر بیشترین فعالیت را داشته اند. بررسی نواحی مختلف مغز مبتلایان به افسردگی اما نشان داد كه الگوی رفتاری ژن ها در این افراد رابطه معناداری با ساعات مختلف روز ندارد و در واقع قابل پیش بینی نیست. هر چند این پژوهش مشخص نمی كند كه آیا افسردگی عامل بر هم خوردن ساعت درونی است یا برعكس اما ثابت می كند كه در هر حال ارتباطی بین این دو عارضه وجود دارد. در آزمایش بالا الگوی فعالیت ژن ها تنها در یك نقطه از زمان بررسی و ثبت شد: هنگام مرگ. این در حالی است كه پژوهشگران ساعت درونی از بدن افراد در تمام مدت شبانه روز نمونه برداری می كنند. علاوه بر این در آزمایش های شبانه روزی عموما خون افراد بررسی می شود و نه مغز آنان. محققان آزمایش یادشده را كامل و كافی نمی دانند اما نتایج به دست آمده از آن را شگفتی آور ارزیابی می كنند.