نجوم - سیارات خارجی منظومه شمسی حرکت جالبی به
نام حرکت رجوعی یا برگشتی در آسمان انجام می‌دهند که به نظر می‌رسد سیاره
ناگهان متوقف شده، برمی‌گردد، باز توقف می‌کند و دوباره به مسیر اصلی خود
بازمی‌گردد.
این حرکت فقط در اجرام خارجی منظومه شمسی (سیارات مریخ، مشتری، زحل،
اورانوس و نپتون و دیگر اجرامی که خارج از مدار زمین قرار دارند) دیده می‌شود و دلیل آن،
سرعت نسبی در حرکت دورانی است. دو خودرو را در پیستی مدور تصور کنید که خودروی
داخلی با سرعت بیشتری حرکت می‌کند. در آغاز، راننده خودروی داخلی می‌بیند که خودروی
مجاور از او عقب می‌افتد، اما پس از مدتی می‌بیند که خودروی مجاور گویی
برعکس حرکت می‌کند و پس از چند لحظه دوباره آن را در مسیر قبلی می بیند و
دوباره از آن سبقت می‌گیرد. این همان اتفاقی است که برای زمین و دیگر
سیارات خارجی اتفاق می‌افتد.
در میان سیارات خارجی، سیاره مریخ طولانی‌ترین و زیباترین حرکت برگشتی را
نشان می‌دهد. در طول تاریخ، منجمان زیادی تلاش داشتند این حرکت را توضیح
دهند. تلاش‌های بطلمیوس برای استفاده از فلک‌های تدویر متعدد که نخستین
استفاده عملی از تقریب در تاریخ ریاضیات است، نتوانست این حرکت را دقیق
توضیح دهد، اما کوپرنیک و بعد از او کپلر و نیوتن با استفاده از مدل
خورشیدمرکزی، قوانین کپلر و قوانین جاذبه عمومی توانستند این حرکت را به
دقت توضیح دهند.
این تصویر را تانک تزل، منجم آماتور اهل ترکیه طی 40 تصویربرداری از اکتبر
2011/مهر 1390 تا جولای 2012/تیر 1391 تهیه کرده است. اختلاف درخشش مریخ
در این تصاویر به این دلیل است که در میانه حرکت برگشتی (نقطه میانی
حلقه)، مریخ به حالت مقابله رسیده بود و در نزدیک‌ترین فاصله با زمین قرار
داشت؛ به همین دلیل هم در چند هفته حول و حوش مقابله به پرنورترین وضعیت
دیده می‌شد.
